KIM JEST MACZIK LABDRYN?
Maczik Labdryn (1055–1153) była tybetańską joginią żyjącą w XI wieku, której nauki i praktyki duchowe o nazwie Czie (Chöd), oznaczającej dosłownie „odcinać”, wywarły głęboki wpływ na wszystkie szkoły buddyzmu tybetańskiego. Maczik była niezwykłą kobietą. Jej życie to inspirująca historia zaangażowanej praktykującej, niekiedy żebraczki, wybitnej nauczycielki, matki oraz założycielki linii przekazu.
Biografia Maczik rozpoczyna się w jej poprzednim życiu, gdzie była indyjskim księciem, który został mnichem, zwanym Mönlam Drup. Osiągnąwszy we wczesnym wieku wielkie duchowe i naukowe zasługi, Mönlam Drup wielokrotnie doświadczał wizji z wezwaniem do Tybetu i pomocy żyjącym tam istotom. W wieku 20 lat wszedł do jaskini, w której opuścił swoje ciało, i połączył swoją świadomość z gniewną niebiesko-czarną dakinią, wstępując do łona matki Maczik w Tybecie.
Poczęciu i narodzinom Maczik towarzyszyły liczne pomyślne sny i znaki, jednak najbardziej znaczącym było pojawienie się sylaby AH na czole dziecka, w miejscu jego trzeciego oka. Chociaż matka Maczik, Bumcham, bojąc się piętna dziwności, początkowo ukrywała dziewczynkę, jej ojciec Chökyi Dawa uznał ten symbol za znak dakini. Wspierana przez swoją rodzinę, Maczik od najmłodszych lat rozwijała swoje duchowe predyspozycje; w wieku ośmiu lat potrafiła recytować Doskonałość Mądrości w Ośmiu Tysiącach Wersów (znaną również jako Sutra Pradżniaparamity). W wieku 13 lat Maczik straciła matkę i zaczęła podróżować z siostrą, aby uczyć się u wielkich nauczycieli tamtych czasów. Wkrótce stała się znana z dogłębnej buddyjskiej wiedzy oraz imponujących umiejętności recytacji, które przyćmiewały wielu z jej nauczycieli. Około dwudziestego roku życia Maczik poznała Lamę Kyotöna Sonama, szanowanego nauczyciela. Wiedząc o wielkich osiągnięciach Maczik w recytacji Sutr Pradżniaparamity, zasugerował jej, by wejrzała w głąb własnego umysłu i wyszła poza standardowe recytowanie i konceptualne rozumienie. Podczas lektury rozdziału o demonach, Maczik zyskała prawdziwy wgląd w istotę jego znaczenia. Po przekroczeniu fiksacji ego, weszła w nowy rozdział swojego życia, decydując się na rezygnację z wygód, luksusów i wyższych sfer, do których była przyzwyczajona. Zaczęła chodzić w łachmanach żebraczki, trzymała się z trędowatymi i innymi wyrzutkami, włóczyła bez celu, spała gdziekolwiek, jadła cokolwiek.
Inna kluczowa historia z życia Maczik Labdryn miała miejsce podczas otrzymania inicjacji od nauczyciela Lamy Sonama. W stanie głębokiej medytacji bez przeszkód przeniknęła przez gliniane ściany świątyni i poleciała na drzewo rosnące przy niewielkim stawie, należącym do króla naga, obdarzonego wielką mocą wodnego ducha. Rozgniewany jej brakiem szacunku dla swojego terytorium, zebrał wielką armię nagów z okolicy, by przypuścić atak na nagą dziewczynę, siedzącą na drzewie w całkowitym spokoju i równowadze. Zamiast uciekać lub atakować, Maczik zamieniła swoje ciało w pożywienie i złożyła je w ofierze nagom. Oszołomieni nagowie złożyli Maczik obietnicę, że zawsze będą jej służyć i ją ochraniać. Ta przełomowa historia o karmieniu, a nie walce, stanowi podstawę praktyki Karmienia Demonów.
Spotkania Maczik ze słynnym indyjskim mędrcem Dampą Sangye i otrzymane od niego nauki stały się podstawą jej rozwoju i sformalizowania praktyki Czie (Mahamudra Chöd), z której jest najbardziej znana. Podobno Dampa przybył do Tybetu specjalne w celu odnalezienia Maczik, przyjmując z uznaniem jej zdolności do przynoszenia pożytku innym istotom. W odpowiedzi na pytanie, jak najlepiej mogłaby im pomóc, Dampa mówi Maczik: „Wyznaj swoje wszystkie ukryte czyny! Zbliż się do tego, co uważasz za odpychające! Pomóż każdemu, komu myślisz, że nie możesz pomóc! Porzuć wszystko, do czego jesteś przywiązana! Odwiedzaj miejsca, które budzą twój lęk, jak cmentarze! Bądź świadoma, że czujące istoty są nieograniczone jak niebo! Znajdź Buddę w samej sobie! W przyszłości twoje nauki będą tak jasne, jak słońce świecące na niebie!”. Po serii wizji i proroctw swoich lamów Maczik spotkała Töpa Bhadrę, indyjskiego jogina, który został ojcem jej dzieci. Podczas ich pierwszego zjednoczenia z ich pokoju promieniowało tęczowe światło, jakby dom stał w płomieniach. W wieku 24 lat Maczik urodziła pierwszego syna, a w kolejnych latach kolejnego syna i córkę. Po zdobyciu rozgłosu i uznania dla swoich duchowych osiągnięć, próbowała sprostać nowej roli jako partnerka i matka. Jej mała rodzina wkroczyła wtedy w okres skrajnej biedy, wędrując po różnych częściach Tybetu. W wieku 35 lat Maczik postanowiła zostawić swoje dzieci i Töpa Bhadrę, po czym w ciągu kilku lat założyła Zangri Khangmar, Czerwony Dom na Miedzianej Górze, w którym nauczała i praktykowała do końca życia. Od tego momentu wzrósł autorytet Maczik, a jej nauki ponownie zyskały uznanie, rozprzestrzeniając się po wielu prowincjach Tybetu. Oddani praktykujący przybywali, by ją poznać i prowadzić dyskusje, a ona nieustannie udowadniała, że jest znamienitą i urzeczywistnioną nauczycielką. We wczesnych latach w Zangri Khangmar Maczik przeżyła głębokie doświadczenie wizji, w której Tara, bóstwo głębokiego współczucia, przybyła do niej wraz z orszakiem dakiń. Chociaż Maczik stwierdziła, że jest tylko głupią i pokorną kobietą, Tara wyjawiła, że jest emanacją umysłu Pradżni Paramity, Wielkiej Matki, źródła wszystkiego. W ten sposób została ustanowiona bezpośrednia linia między Pradżnią Paramitą, Tarą a Maczik Labdryn jako ludzką nauczycielką. Nalegając, by Maczik zajęła należne jej miejsce, Tara upomina ją: „nie bądź nieśmiała”.
Młodszy syn i córka Maczik dołączyli do niej w Zangri Khangmar i oboje wykazali wielki potencjał jako praktykujący. Maczik wyleczyła swojego syna Tönyöna Samdrupa z choroby psychicznej i zaoferowała mu liczne nauki i inicjacje, zanim wysłała go na kilkuletnie odosobnienie w zamkniętej jaskini. Ostatecznie cała trójka jej dzieci stała się głównymi dzierżawcami linii przekazu jej nauk.
W wieku 99 lat Maczik Labdryn odeszła do krainy dakiń.
Tekst Lopön Charlotte Rotterdam
Tłumaczenie Agnieszka Antoniewska
Przeczytaj esej autorstwa Lopön Charlotte Rotterdam Odcinanie poglądów. Trzy wersy praktyki według Maczik Labdryn.
Bibliografia
Allione, Tsultrim. Women of Wisdom. Ithaca, NY: Snow Lion Publications, 2000.
Edou, Jérôme. Machig Labdrön and the Foundations of Chöd. Ithaca, NY: Snow Lion Publications, 1996.
Harding, Sarah, editor and translator. Machik’s Complete Explanation: Clarifying the Meaning of Chöd. Boston: Snow Lion, 2013.